Khi mua quạt, nhiều người tiêu dùng có xu hướng tập trung nhiều hơn vào các thông số trực quan như thiết kế ngoại hình và tốc độ gió, mà dễ dàng bỏ qua cấp độ hiệu suất năng lượng của động cơ quạt. Tuy nhiên, là thành phần cốt lõi của quạt, cấp độ hiệu suất năng lượng của động cơ không chỉ liên quan trực tiếp đến sự thoải mái khi sử dụng mà còn có tác động đáng kể đến chi phí sử dụng lâu dài. Vậy, cấp độ hiệu suất năng lượng của động cơ quạt hoạt động như thế nào, và người tiêu dùng thông thường nên lựa chọn sản phẩm như thế nào dựa trên nó?
Trước hết, cấp hiệu suất năng lượng của động cơ quạt quyết định hiệu suất chuyển đổi năng lượng điện thành năng lượng cơ học, từ đó ảnh hưởng đến “hiệu ứng giảm tiếng ồn” và “độ ổn định của tốc độ gió” trong trải nghiệm người dùng. Theo tiêu chuẩn quốc gia, cấp hiệu suất năng lượng của động cơ quạt được chia thành Cấp độ 1 đến 3, trong đó Cấp độ 1 thể hiện hiệu suất năng lượng cao nhất và Cấp độ 3 là thấp nhất. Động cơ hiệu suất năng lượng cao áp dụng quy trình quấn cuộn dây được tối ưu hóa hơn, vật liệu tấm thép silic chất lượng cao hơn và thiết kế khớp rotor-stator chính xác hơn. Trong quá trình vận hành, chúng có thể giảm tổn thất năng lượng điện, giảm thiểu ma sát và sinh nhiệt giữa các bộ phận bên trong. Sự tối ưu hóa này được phản ánh trực tiếp trong trải nghiệm người dùng: một mặt, ma sát giảm đồng nghĩa với độ ồn thấp hơn khi động cơ vận hành. Đặc biệt ở các bánh răng tốc độ gió thấp (như bánh răng ngủ), tiếng ồn của động cơ hiệu suất năng lượng Cấp độ 1 thường có thể được kiểm soát dưới 35 decibel, thấp hơn nhiều so với mức 45+ decibel mà động cơ hiệu suất năng lượng Cấp độ 3 có thể tạo ra, tránh gây nhiễu tiếng ồn khi sử dụng vào ban đêm. Mặt khác, hiệu suất chuyển đổi năng lượng điện cao đảm bảo công suất đầu ra ổn định từ động cơ. Ngay cả khi hoạt động ở tốc độ gió cao trong thời gian dài, tốc độ gió cũng ít bị dao động, duy trì hiệu quả cung cấp không khí ổn định và tăng cường sự thoải mái khi sử dụng.
Thứ hai, xét về chi phí dài hạn, cấp hiệu suất năng lượng của động cơ quạt có liên quan trực tiếp đến chi phí điện và sự chênh lệch sẽ tăng dần theo thời gian sử dụng. Lấy một chiếc quạt đứng thông thường làm ví dụ, giả sử công suất động cơ của nó là 60W, sử dụng trung bình 8 giờ mỗi ngày và giá điện là 0,56 nhân dân tệ cho mỗi kilowatt-giờ. Hiệu suất chuyển đổi năng lượng điện của động cơ hiệu suất năng lượng Cấp độ 1 là khoảng 85%, do đó mức tiêu thụ điện thực tế có thể được chuyển đổi thành 51W; trong khi hiệu suất chuyển đổi của động cơ hiệu suất năng lượng Cấp độ 3 là khoảng 70%, với mức tiêu thụ điện thực tế là khoảng 68,6W. Chênh lệch chi phí điện hàng ngày là khoảng (68,6 – 51) × 8 ÷ 1000 × 0,56 ≈ 0,079 nhân dân tệ, có vẻ không đáng kể. Tuy nhiên, nếu tính toán dựa trên 180 ngày sử dụng mỗi năm (mùa hè + đầu mùa thu), chênh lệch chi phí điện hàng năm khoảng 14,2 nhân dân tệ. Nếu tuổi thọ của quạt là 8 năm, quạt tiết kiệm năng lượng Cấp độ 3 sẽ đắt hơn quạt tiết kiệm năng lượng Cấp độ 1 khoảng 113,6 nhân dân tệ chỉ tính riêng tiền điện. Hơn nữa, động cơ tiết kiệm năng lượng cao tỏa nhiệt ít hơn, do đó các linh kiện bên trong chậm lão hóa hơn và ít có khả năng hỏng hóc, giúp giảm chi phí bảo trì và giảm chi phí sử dụng lâu dài.
Đối với người tiêu dùng thông thường, khi lựa chọn động cơ quạt, họ nên ưu tiên nhãn hiệu suất năng lượng và đưa ra đánh giá toàn diện dựa trên các tình huống sử dụng và nhu cầu. Bước đầu tiên là đảm bảo chọn các sản phẩm được dán nhãn rõ ràng là "Hiệu suất năng lượng cấp độ 1" và tránh mua quạt không có nhãn hiệu suất năng lượng hoặc có cấp hiệu suất năng lượng thấp hơn Cấp độ 2, để đảm bảo tiết kiệm năng lượng và trải nghiệm người dùng từ nguồn. Bước thứ hai: Nếu quạt chủ yếu được sử dụng trong phòng ngủ và có nhu cầu giảm tiếng ồn cao, bạn có thể kiểm tra thêm các thông số kỹ thuật giảm tiếng ồn của động cơ (chẳng hạn như quạt sử dụng "vòng bi giảm tiếng ồn" hay "cuộn dây kín") và thử quạt tại chỗ để cảm nhận mức độ tiếng ồn ở bánh răng tốc độ gió thấp. Bước thứ ba: Nếu quạt cần chạy dưới tải cao trong thời gian dài (chẳng hạn như sử dụng cả ngày trong phòng khách), ngoài cấp hiệu suất năng lượng, bạn cũng nên chú ý đến khả năng thích ứng công suất của động cơ. Chọn sản phẩm có công suất động cơ phù hợp với không gian sử dụng (ví dụ, động cơ 60-75W phù hợp với không gian 15-20㎡) để tránh tình trạng động cơ quá tải do công suất không đủ, làm tăng mức tiêu thụ điện năng và nguy cơ hỏng hóc.
Tóm lại, hiệu suất năng lượng của động cơ quạt là một trong những chỉ số cốt lõi để đánh giá chất lượng quạt. Nó không chỉ ảnh hưởng đến sự thoải mái khi sử dụng hiện tại mà còn liên quan đến chi phí kinh tế lâu dài. Khi mua sắm, người tiêu dùng thông thường nên chú trọng đến hiệu suất năng lượng và đưa ra lựa chọn khoa học dựa trên nhu cầu của mình, để không chỉ tận hưởng trải nghiệm cung cấp không khí thoải mái mà còn đạt được mục tiêu kép là tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường và tiết kiệm chi phí.




